Moeras van aannames

@Nils Leonhardt

Aannames & assumpties

We doen het allemaal. De één meer dan de ander, maar het zit ingebakken in onze natuur. De paar wijzen die er boven staan zijn het zich bewust, maar volgens mij ontkom je er nooit helemaal aan. Voor een ander denken en invullen. Er van uitgaan dat jij weet wat er in iemands hoofd afspeelt of zijn of haar motieven kent.

‘Een aanname is een beeld wat jij je in je hoofd hebt gevormd over een bepaalde situatie, over jezelf of over het leven. Het is een beeld wat in jouw hoofd zit, een gedachte die je hebt over een situatie’. (Bron: www.desteven.nl)

‘Een assumptie is een gedachte die men als waarschijnlijk of juist beschouwt, op grond van een inwendig gevoel of op grond van bekende feiten, maar zonder dat men over een definitief bewijs of over volkomen zekerheid beschikt; veronderstelling, aanname. (Bron: www.ensie.nl)

Intuïtie – onderbuikgevoel – of gewoon een aanname?

Het kan zo lastig zijn om het verschil te merken of te voelen. Intuïtie waarschuwt ons voor gevaar, als er iets niet in de haak is en ze woont letterlijk in onze onderbuik. Daar is ze gecentreerd en ze wordt makkelijk genegeerd of simpelweg niet gehoord of verstaan. Aannames gaan ons veel eenvoudiger af, het zijn innerlijke stemmen die vaak niet eens van ons zijn. Ze vormen onze gedachtes en ideeën en zijn meestal niet positief.

@Jordan Whitfield

Veronderstel dat je ongelijk hebt

De functie van aannames is om ons te beschermen, dingen goed te praten en geen teleurstelling te hoeven voelen. Maar is het eigenlijk niet arrogant dat wij denken te weten wat een ander denkt? Alsof we zo alwetend zijn en oppermachtig. In dit licht ben ik in mijn leven behoorlijk arrogant geweest en de mensen om mij heen ook. Naast dat ik niet wist dat gedachten geen feiten zijn, checkte ik mijn ideeën over andere mensen niet. Wist ik veel?!

Je kunt maar één verstandig ding doen met jouw aannames: checken!

En dat is nu precies wat we niet (durven te) doen. Want stel je voor dat we het fout hebben, onrust zaaien of de boel overhoop gooien. Liever houden we het rustig en overzichtelijk en dromen we lekker weg - invullend voor de ander. We zitten vast in ons denken. Toch is het met bezorgde of gekwetste aannames beter en heilzamer om te controleren of ze kloppen.

Pas op dat je niet verdrinkt in je gedachten

Aannames starten wanneer jij niet meer praat. Als kind leerde ik het af om te delen, terwijl ik eerder veel zag, voelde en analyseerde. Maar iedere keer dat ik iets opmerkte over een mevrouw die er ongelukkig uitzag of een negatieve sfeer die ik voelde, werd dat weggewuifd. “Nee joh, dat is niet zo. Jij voelt dat misschien, maar ik zag niets aan haar!” Mijn herinneringen waren geen aannames, maar intuïtief voelen. En als je voortaan zwijgt verdrink je in je gedachten en heb je geen klankbord meer. 

@Paola Galemberti

Als je niets meer deelt, dan toets je je gedachten ook niet meer aan de waarheid

Je denkt in cirkeltjes en daar is nog nooit iemand van opgeknapt. Want juist door in gesprek te blijven met verschillende mensen veranderen je kaders en leer je dat er meerdere meningen en waarheden zijn. Bijvoorbeeld dat mannen zo anders denken en in elkaar zitten dan vrouwen. Al heb ik broers, ik weet niet of ik de man ooit zal kunnen doorgronden.

Positieve & negatieve aannames

We zijn beter in de negatieve, dat lijkt me logisch. Positief is dat je aanneemt dat alles wel in orde komt, je verwacht goede dingen en hebt vertrouwen in de toekomst. Hier ben ik al een poosje mee bezig en het is heerlijk om zo in het leven te kunnen staan. Het voelt vrij! Negatief zijn de veronderstellingen en assumpties dat mensen je gaan teleurstellen, expres kwetsen of minder om je geven dan jij om hen. Je wilt ze alvast voor zijn uit zelfbescherming en je maakt jezelf wijs dat je beter af bent zonder ze.

Er is niet één waarheid

Iedereen heeft zijn eigen waarheden en jouw aannames zeggen meer over jou dan over de ander. Je veronderstelt vanuit jouw opvoeding, levenservaringen, beschadiging, verdriet en ervaringen en jouw gedachten komen niet uit een vrolijk hoekje. Stel je al die negatieve ideeën eens voor, de één nog misselijker dan de ander en als een kettingreactie word je meegezogen.

@Kahfiara Krisna

In de brij van aannames raak je verdwaald en beneveld

Heb je wel eens gedroomd dat je wilt schreeuwen maar er komt geen geluid uit je keel? Of dat je wegzakt in drijfzand en niet vooruit komt? Dat doen aannames met jou als je er niet direct bij de start korte metten mee maakt. Ze zijn namelijk dol op stapelen. Pas als je je bewust wordt van de inhoud van wat je denkt, kun je uit het moeras komen.

Noteer repeterende gedachten over de liefde, je werk, je familie

Assumpties ontstaan uit angst, woede, teleurstelling, zelfbescherming, (uit)vluchten enz. Als je jouw aannames noteert zie je ze pas echt. Wat zit er eigenlijk achter? En over wie zeggen ze wat? Ineens ga je inzien wat je eigenlijk helemaal niet zeker weet. Je bent ideeën gaan verwarren met feitelijkheden en al lijkt het in jouw belang, eigenlijk is het in niemands belang. Want het gaat vaak over jou & een ander en dan kan er nooit één 'waarheid' zijn. Er zijn immers twee mensen betrokken bij het verhaal.

@visuals

Een paar persoonlijke voorbeelden:

Jaren geleden in mijn vorige relatie ergerde ik me dood aan de troep die mijn ex achterliet. Hij liet namelijk standaard lege wc-rollen achter, al stond de prullenbak 50 cm verder en zijn natte handdoeken bleven achter op de rand van het bad. Ik ergerde me groen en geel en mijn gedachten maakten een dramatische ontwikkeling door:

‘Hij is lui, waarvoor houd ik het huis nog schoon? Hij waardeert me niet. Hij neemt me voor vanzelfsprekend, ik ben de sloof, de gratis huishoudster! Hij geeft niks om mij, hij respecteert me niet….’

Zie je hoe ik van irritatie opschoof naar een zelfvernietigende zelfhaat? Ik was toen hartstikke ongelukkig met mezelf, de relatie en mijn leven. Nadat ik tientallen malen gemopperd had over de troep, geprobeerd had deze te negeren (lukte slecht) en wraak te nemen door mijn wc-rollen en handdoeken terug in zijn hoek te dumpen (werd niet opgemerkt) kwam het op een dag eindelijk tot een gezond gesprek.

Zonder verwijten en kalm legde ik uit wat het met me deed als hij zijn zooi liet slingeren, waarop hij antwoordde dat hij het niet expres deed. Zijn hoofd zat gewoon vol ‘s ochtends met werk(stress) en hij was zich het niet eens bewust. Niks niet luiigheid of dwarsliggen dus. Daarna zag ik dat hij echt zin best deed en dat maakte mij milder en liefdevoller.

Uit dit voorbeeld blijkt dat je nooit kunt weten waarom een ander iets doet en dat het vaak minder erg is dan je dacht. En je kunt dit onderwerp 'niet ruzie-waardig' vinden en dat ben ik tegenwoordig met je eens, maar toen was het voor mij een groot ding. En dankzij al mijn aannames en in cirkeltjes denken was het 'ding' oppermachtig geworden in alle negativiteit.

@Aubree Herrick

Controleer je gedachtegang over de ander voordat het gaat woekeren

Ga het gesprek aan en check bij de ander waarom hij of zij doet wat ie doet. Negen van de tien keer is er iets anders aan de hand dan waar jij voor vreest. Al kunnen aannames ontzettend waar lijken (we vinden namelijk altijd redenen waarom het klopt in ons hoofd), we weten het NIET ZEKER!

Verbazingwekkend genoeg zijn er altijd redenen die je niet kunt verzinnen

Waarom reageren anderen anders dan wij? Als je enkel van je eigen denkkaders uit gaat, dan snap je de ander niet. Het loont om opheldering te vragen als iets jou dwarszit, want je kunt jezelf gek denken en kapot piekeren. Durf te vragen.

Zo stuurde ik mijn vriendin voordat deze website gelanceerd werd één van mijn favoriete verhalen en dit ging over haar (De show van Mo). Ik vond dat reuze spannend en wat gebeurde er vervolgens? Niets. Ze reageerde niet en dat verbaasde me eerst nog niet echt (mijn vriendin is namelijk super druk en een tikkeltje chaotisch), maar ook het tweede appje bleef onbeantwoord (ja, ik weet het, ik had moeten bellen en heb geleerd). Toen begon mijn aanname-moeras groteske vormen aan te nemen: ‘Ze vindt het niks en ik heb haar beledigd. Het verhaal is slecht en ik ben te openhartig geweest. Onze vriendschap is over, ik heb het verpest…’

Lang verhaal kort; ik belde haar (weken later) en het bleek dat ze de berichten en de mail nooit gelezen had. Ja, misschien met een half overbezet oog. Dus stuurde ik het verhaal opnieuw en ze vond het hilarisch goed en geestig en ze gaf groen licht. Zo zie je maar: ik stierf duizend doden en helemaal voor niks achteraf. Zo kun je het niet verzinnen toch?

@Annie Spratt